ՊԱՐԶ Չէ՞...
Պարտադիր կարգ էր՝ պետական թատրոնների բոլոր նոր ներկայացումները պետք ՝ նախատես «ընդունվեին» կուլտուրայի մինիստրությւսն կողմից: Ու ահա ես այս անգամ որոշեցի տաքսիով գնալ Լենինական: «Ռոսիա» կինոթատրոնի մոտ մեքենայի էի սպասում, ու մեկ էլ լսում եմ Ֆրունզիկի ձայնը.
- Մինայիչ, էդ ո՞ւր կերթաս...
- Լենինական, ներկայացում ընդունելու...
- Տաքսիո՞վ... Արի նստի քովս...
Ու բաց արեց իր «Վոլգայի» դուռը:
- Բայց դու գործ չունե՞ս...
- Ըսի՝ նստիր... էսօր ազատ եմ... Գյումրուն էլ կարոտել եմ... Նստիր...
Նստեցի, մեքենան շարժվեց, ու սկսվեց նրա համով-հոտով երգն ու զրույցը... Երգն ընդհատում էր խոսքով, խոսքը՝ երգով: Իսկ ես գերված լսում էի ու... մտածում՝ շատ լավ է, միայն թե ճանապարհին Ֆրունզին ծանոթ մարդկանց չհանդիպենք, ժամանակին տեղ հասնենք:
Բայց դա հնարավոր բա՞ն էր...
Առաջին «հանդիպումը» Աշտարակի Գետափի ոեստորանի մոտ էր: Մեքենան կանգնեցրեց ու դույլն աոած գնաց «ջուր բերելու»: Սպասեցի՝ չկա: Փոխարենը մեկը եկավ թե' Ֆրունզը կանչում է...
Մտանք ռեստորան, տեսնեմ տասնյակ մարդիկ Ֆրունզին մեջներն առած պարում են... Հեստ ինձ էլ տարան սեղան նստացրին... «Տեսահանդեսն» ավարտվեց ժամ ու կես անց: Ճանապարհը շարունակեցինք: Մռայլ նստել էի.
- Մինայիչ ջան, ես մեղք չունեմ, չտեսա՞ր էդ մարդիկ ինչքան անկուլտուրական էին, ընձի բա՞ց կթողնեին,- խիստ նեղացած ձևանալով բողոքեց նա ու էդպես նեղացած- ջղայնացած էլ սկսեց երգել:
Լսում եմ, նայում իրեն ու չեմ կարենում ծիծաղս զսպել:
Երկրորդ «հանդիպումը» եղավ Թալինում: Մեր աոջևից գնացող մեքենան հանկարծ կանգնեց, ու պատահանից մեկը գոռաց
- Ֆրունզ, իջիր..
Մեզ իջեցրին, Ֆրունզին փաթաթվելով քարշ տվին ոեստորան: Ինձ վրա ոչ մի ուշադրություն: Բայց Ֆրունզը մեկ-մեկ ետ էր նայում «Մինայիչ, ընձի մենակ չթողնե՜ս...»:
- Ոեստորանում հարսանիք եր: Հարսանքավորները Ֆրունզին տեսնելով խառնվեցին իրար, մոռացւսն հարս ու փեսին, անմիջապես պատվավոր քավոր ընտրեցին Ֆրունզին ու նրա իսկ թամադւսյությամբ հարսանիքն սկսեցին սկզբից... Դա քիչ Էր, եկավ նաև շրջկոմի առաջին քարտուղար Պայքար Խաչատրյանը իր «ակտիվով»...
Ֆրունզին տեսնելով աշխարհով մեկ եղավ...
Թե երբ, ինչպես դուրս պրծանք ձեռներից, չեմ հիշում...
Վերջին «հանդիպումը» կայացավ Ազատան գյուղում: Մեզ «բռնեցին» հենց զյուղի մուտքի մոտ զտնվող սրճարան-խորտկարանում: Այստեղ էլ նույն պատմությունը... Մոտ երկու ժամ «սուրճ էինք խմում»...
... Մութն ընկել էր: Գինովցած, օրորվելով մի կերպ մտանք թատրոն: Ֆրունզը երգո՜ւմ է...
Թատրոնի հույժ պահանջկոտ տնօրեն Մարիամ Գեորգյանը չգիտի բարկանա, թե ծիծաղի... Ախր, ներկայացումը ցերեկը պիտի «ընդունվեր», բայց մենք երեկոյան ներկայացման կեսին ենք տեղ հասել.
- Ինչո՞ւ ուշացաք, ճանապարհին բան հո չի՞ պատահել,- հարցնում է:
- Չէ, ողջ-առողջ տեղ ենք հասել... Ուրախ չե՞ք...
- Շատ ուրախ ենք, բայց...
- էլ ի՞նչ բայց,- բացատրում է դերասան Վարդան Թերզիբաշյանը,- պարզ չէ՞, թե ինչ է պատահել.
- Իսկ Ֆրունզը դիմում է ինձ.
- Մինայիչ, ներկայացումը համարիր ընդունված, գնանք քնենք. առավոտ շուտ խաշի ենք գնալու... Ու հետո ճամփա կընկնենք..
- Նույն ճանապարհո՞վ...
- Ոնց էլ գնաք, մեկ է...,- նկատում է Թերզիբաշյանը..
Արտաշես Բաբայան
Խաչատուր Ավագյանի «Ժողովրդական արտիստը. Մհեր Մկրտչյանը ժամանակիցների հուշերում» գրքից