Вспоминая знаменитого Фрунзика - репортаж из музея актера

Сколько нужно поколений, чтобы оценить, наконец, Фрунзика?

Ф. Мкртчян в фильме Солдат и слон

Музей Мгера (Фрунзика) в Гюмри расположен в одном очень важном строении. Это ресторан "Мастера Каро", где на славу готовили знаменитый хаш. Великий артист был завсегдатаем этого заведения. В рамках проекта "Культурная столица" Sputnik Армения представляет музей любимого актера.

"Он очень любил хаш, и каждый свой визит в Гюмри отмечал у нас. А жители города собирались у здания и ждали появления любимого артиста. Говорят даже, что во время некоторых спектаклей Ваграм Папазян делал Фрунзику замечание — мол, чесноком несет, и просил не есть наваристый суп из говяжьей голени перед следующим выходом на сцену", — рассказала в беседе со Sputnik Армения директор музея Шогик Мелконян.

Памятник героям фильма Мимино в Тбилиси© SPUTNIK/ АЛЕКСАНДР ИМЕДАШВИЛИ

В Гюмри именем народного артиста СССР, великого комедийного актера Мгера Мкртчяна названа улица. Есть еще памятник и музей, основанный в 2004 году и расположенный в значимом с точки зрения архитектурной ценности здании конца XIX века. Открытие музея состоялось 20 декабря 2006 года. Мгер Мкртчян жил в Гюмри в районе Текстильщики, а музей находится на перекрестке улиц Варпетац и Руставели.
"Мгер Мкртчян жил в однокомнатной квартире. Так или иначе, открывать там музей не представлялось возможным. Кроме этого, в 1953 году, когда семья переехала в столицу, квартиру сдали, чтобы получить служебную в Ереване", — рассказала директор музея.
Среди экспонатов музея — сценическая одежда и личные вещи великого артиста, реквизиты, использованные в фильмах "Парни музкоманды", "Танго нашего детства", "Мимино", "Али Баба и 40 разбойников", "Айболит-66" и так далее. А одни из наиболее ценных экземпляров — комод из фильма "Танго нашего детства" и бочонок из "01-99". Награды, более 270 фотоснимков, книги, личные вещи — все это можно найти в представленной в музее обширной коллекции. Сохранились также нарисованные карикатуры, рисунки  Мгера Мкртчяна, его письма, образцы документов.

Музей Фрунзика (Мгера) Мкртчяна в Гюмри. Директор музея Шогик Мелконян

Музей Фрунзика (Мгера) Мкртчяна в Гюмри

Музей Фрунзика (Мгера) Мкртчяна в Гюмри

Музей Фрунзика (Мгера) Мкртчяна в Гюмри

Музей Фрунзика (Мгера) Мкртчяна в Гюмри

Музей Фрунзика (Мгера) Мкртчяна в Гюмри

В 2007 году внучка Мгера Мкртчяна — Ирен Тертерян, передала музею около 1500 новых экспонатов, в том числе куклу Фрунзика и тот самый бочонок.
"Фрунзик любил повторять: «Меня поймут только через несколько поколений». И время это доказывает. Фрунзик был другим… другим он был — большим патриотом. Почему не эмигрировал, когда у него такая возможность была? Потому что родину любил. Хотя его с распростертыми объятиями встретили бы и во Франции, и в США и в других странах", — говорит директор музея.
В 1930 годах, когда родился Фрунзик, было в моде нарекать детей в честь великих полководцев. Но когда он вырос и узнал от Мартироса Сарьяна, что полководец Фрунзе в тяжелые времена поставлял туркам оружие и боеприпасы, решил отказаться от своего имени. Тогда он начал называть себя Мгером — в честь Бога Михри. Но в народе уже успели узнать и полюбить именно Фрунзика… Так он им и остался.
Нехватки посетителей в музее нет. Многие приезжают в Гюмри только ради того, чтобы побывать в родных краях Фрунзика. Сам он всегда говорил, что приезжает в Гюмри зарядиться энергией, а потом снова — в Ереван.

ARMENUHI MKHOYAN
© SPUTNIK
 https://ru.armeniasputnik.am/culture/20170821/8340660/skolko-nuzhno-pokolenij-chtoby-ocenit-nakonec-frunzika.html

Печать

Ֆրունզիկի հետ ապրել նույն շենքում. ինչպիսին էր դերասանն իրական կյանքում

Տունը Մինիստրների խորհրդինն էր, բայց, ինչպես այն ժամանակ պատահում էր, պաշտոնական, բայց ոչ շատ հայտնի մարդկանց հետ բնակտարածքը կիսում էին ոչ պաշտոնական, բայց ճանաչված մարդիկ։ Տվյալ դեպքում՝ համընդհանուր սեր վայելող մարդիկ։ Երևանի Թումանյան առաջին նրբանցքի թիվ 2 մեկ մուտքանի շենքում այդպիսի բնակիչ էր Մհեր Մկրտչյանը(Ֆրունզիկ)։
Առաջին անգամ, երբ հանդիպեցի նրան մուտքի մոտ, հարցրի․
- Ո՞ւմ տուն եք եկել։
- Իմ տուն, - պատասխանեց Ֆրունզիկը։
- Այսի՞նքն։
- Այսինքն՝ ես այստեղ ապրում եմ։

Дом-музей Фрунзика Мкртчяна в Гюмри - Sputnik Արմենիա

Իսկ ազգային հպարտությանը հազվադեպ էինք տեսնում։ Արտիստն ապրում էր սեփական ռիթմով, որը բացառում էր նրա մուտքի ու ելքի ժամը կանխատեսելու որևէ հնարավորություն։ Երբ մտնում էր շքամուտք, հաճախ այնպես էր ստացվում, որ «լավ տրամադրություն էր ունենում», բայց ցավոք, դա այն տրամադրությունն էր, որը օղու հետ է գալիս։ Սիրված արտիստին շռայլորեն հյուրասիրում էին, և նա, ըստ ամենայնի, չէր հրաժարվում։
Երկու անգամ առիթ եմ ունեցել արտիստից հարցազրույց վերցնելու, հին բնակարանում, ևս մի երկու անգամ շփվել եմ նրա կրտսեր եղբոր՝ կինոռեժիսոր Ալբերտ Մկրտչյանի հետ։
Արդեն այն ժամանակ գիտեի, որ մեծ կոմիկը կյանքում կենսախինդ լինելու պատճառներ առանձնապես չունի։ Կինը՝ դերասանուհի Դոնարա Մկրտչյանը, որը հայտնի դարձավ «Կովկասի գերուհին» ֆիլմից, հայտնվեց հոգեբուժարանում, ընտանիքում այլ ողբերգություններ էլ եղան։ Եվ եթե դու այդ մասին գիտես, քեզ էլ համապատասխան ձև ես պահում։

Այդ ուրախ և տխուր մարդը․ Ֆրունզիկ Մկրտչյանի 7 հայտնի դերերը

Թումանյան փողոցի բնակարան Ֆրունզիկը տեղափոխվել արդեն երկրորդ կնոջ՝ Թամարայի հետ, որը հայտնի բանաստեղծ Հրաչյա Հովհաննիսյանի դուստրն էր։ Բայց նրանց համատեղ կյանքը նույնպես հարթ չէր։

Кадр из фильма Одиноким предоставляется общежитие - Sputnik Արմենիա

Մի անգամ հանդիպեցինք աստիճանների վրա․կնոջ՝ Թամարայի հետ Ֆրունզիկը ծանր գորգ էր իջեցնում ներքև։
- Օգնեմ, - բռնեցի ոլորված գորգի եզրից։ Իջեցրինք ներքև, դրեցինք մեքենայի մեջ։
- Էս ո՞ւր, - հարցրի։
- Սատանան գիտի,- պատասխանեց Ֆրունզիկը։
Հիշեցի․շքամուտքի մոտ այն առաջին հանդիպման ժամանակ «Ո՞ւմ մոտ եք եկել» հարցին Ֆրունզիկը պատասխանեց` իմ։ Հիմա նա հեռանում էր ինքն իրենից։
Այլևս Թումանյան փողոցի այդ շենքում նրան չտեսանք։ Հետո իմացանք՝ միայնության մեջ է մահացել։ Շատ տխուր էր։
Շատ տարիներ են անցել, նման մեկն այլևս չի եղել, բայց անգամ եթե լիներ...

sputnik-logoՍերգեյ Բաբլումյան
04.07.2020

https://armeniasputnik.am/20200704/azgayin-hpartutyan-het-aprel-nuyn-shenqum-kam-inchpisinner-funzikn-irakan-kyanqum-23618475.html

Как Фрунзик сельчанам мешал, или Почему в Гюмри нет мавзолея.

Вахтанг Кикабидзе, Георгий Данелия и Фрунзик МкртчянБуба и Фрунзик — из сочетания двух этих имен складывается (и уже давно) что-то большое, доброе и нерасторжимое — это исторический факт.
Один из эпизодов известного армянского фильма "Мы и наши горы" снимался в далекой высокогорной деревушке. И все бы хорошо, если бы съемки не срывали производство молока, мяса и другой сельскохозяйственной продукции в местном колхозе имени Ленина.
Дело в том, что, заглушив моторы тракторов и комбайнов, оставив коров недоенными, побросав вилы, косы и другой сельскохозяйственный инвентарь, колхозники сбегались на место съемки посмотреть на ненаглядного Фрунзика Мкртчяна. Мало того, сюда же тянулись жители окрестных сел, тоже ведь не отъявленных тунеядцев, а передовиков труда и орденоносцев.
Что делать? Выход нашел сам Фрунзик.
— А давайте, — сказал он, — сделаем как в мавзолее.
— То есть?
— То есть поставим в центре клуба диван. На нем я. Лежу, отдыхаю. Вечером, после работы народ входит в одну дверь, проходит мимо, смотрит, сколько хочет, и выходит в другую. Условие одно — никаких вопросов мне, как и Ленину, не задавать!
… Мне повезло в том смысле, что я некоторое время жил с Фрунзиком в одном подъезде и часто мог его видеть, но говорить — не всегда. Это были очень трудные годы как для артиста, так и для всей Армении в целом. Необыкновенно холодная зима, дом, хоть и совминовский, не отапливался, воды нет, электричества — тоже, надежд на то, что скоро станет лучше, тоже нет.
Время — начало девяностых прошлого столетия. Армения в блокаде, армяне заняты революцией. Фрунзик, и в обычной жизни не замеченный в чрезмерной смешливости, необыкновенно угрюм, молчалив, задумчив. Спрашивать нечего — и так все ясно. Вскоре он уедет в Америку, но человек из фильма "Мы и наши горы" без этих гор долго не выдержит. Вернется на родину.
Но вернемся к "Мимино". Это фильм, который без Фрунзика и Кикабидзе никогда бы не получился великим. Два актера, вынуждающих вспомнить Пола Скофилда с его знаменитым: "Актер должен заставить публику забыть о существовании автора, о существовании режиссера и даже о существовании актера". Кикабидзе с Мкртчяном сделать эти три вещи сумели.
Принято думать, что "Мимино", в общем-то, комедия. Но считать Фрунзика комиком, даже выдающимся, это как втискивать в те же рамки Чарли Чаплина, Альберто Сорди или Фернанделя. Зритель смеется, когда смотрит "Ералаш" или КВН, а там, где Фрунзик Мкртчян и Вахтанг Кикабидзе — там надо думать, чтобы своим умом дойти до того, от чего чаще всего не смешно. В лучшем случае — грустно.
…Есть люди, с уходом которых города, в которых они жили, теряют свое очарование. Все, казалось бы, осталось на месте, все есть и даже кое-что прирастает, но чего-то все равно не хватает. Еревану пронзительно не хватает Фрунзика. Уже двадцать четыре года.
Еще больше, чем в Ереване, не хватает Фрунзика в Гюмри (бывший Ленинакан). Город, знаменитый своим остроумием. Здесь он родился, учился, впервые вышел на сцену. Город с неповторимым колоритом.
Мкртчян любил приезжать сюда, любил сваренный по-гюмрийски хаш. Вкуснее всего его варили в ресторане "Мастер Каро" (там сейчас открыт музей Мкртчяна). А какой хаш без веселых историй? История от Фрунзика, а раз с Ленина мы начали, то им и закончим.
В шестидесятые годы в Армении почему-то запретили на похоронах венки. Оркестр — можно, траурные речи — можно, зачитывать телеграммы — пожалуйста, а венки — нельзя! В Ленинакане, где традиции чтут, делали, как было всегда. И вот идет по улице мужичок, несет венок. За ним увязался милиционер — узнать, откуда, для кого, почему? Мужичок слежку заметил, ускорил шаг. Милиционер тоже. Мужичок теперь уже бодрой рысью подбегает к памятнику Ленину и возлагает к нему венок. Блюститель порядка растеряно становится рядом.
— Возьми под козырек, дурила! — подсказывает ему мужичок.

logo-sputnik-armeniaСергей Баблумян
https://ru.armeniasputnik.am/columnists/20171222/9898972/kak-frunzik-selchanam-meshal-ili-pochemu-v-gyumri-net-mavzoleya-mkrtchyana.html

"Мы тебя отвезем в Дилижан": как Довлатян позвонил Данелия и категорически потребовал

Кикабидзе, Данелия, Фрунзик МкртчянПросто интеллигентный и мудрый человек, из породистых, а породу не скроешь, да и не надо. Георгию Данелия меньше всего подойдет увековечивание в мраморе и монументы. Просто фигурка на эскалаторе, уходящем вверх, под тихую песенку-шедевр. Просто человек в очках. Просто эпоха.

Когда всевышний однажды проснулся поутру с мыслью сделать некоторых людей самодостаточными на всю жизнь, то лучше всего получилось у него с Георгием Данелия: утонченное чувство юмора, само по себе вполне достаточное для глубокой мудрости, непередаваемое обаяние и ценнейшая возможность всю жизнь быть на свое месте – снимать кино в данном случае. Этого вполне достаточно для того, чтобы прожить, по большому счету, без малого 89 счастливых лет, а уйдя, сделать сиротами всех нас.
Он нарисовал картины, написал музыку, собрал коллекцию барабанов и снял массу фильмов, каждый из которых стал шедевром. Вообще, такое впечатление, что фильмы Данелия снимал по озарению, за один-два съемочных дня, настолько все они естественны, взяты из повседневности таких же простых людей, как он сам.

Георгий Данелия
Данелия как-то сказал, что он не снял всего, что хотел, но зато снимал только то, что хотел. Маэстро все же, наверное, немного недосказал – ну не стал бы он никогда снимать то, чего не хочет, ведь в таких случаях шедевры не получаются, а Данелия не может снимать не-шедевры.
…Фрунзе Довлатян, в то время секретарь Союза кинематографистов Армении, рассказывал, как они собрались Союзом на просмотр еще не вышедшего на большой экран "Мимино". Грузин снимал армянина и немного про армян – точно будет какая-нибудь подковырка, занозинка. Ну, типа – а мы все равно в футбол лучше играем, а про вино и говорить не стоит. Ну и что из того, что этот грузин полтора десятка лет назад снял "Я шагаю по Москве". То Москва, а то Дилижан…
После просмотра Довлатян позвонил Данелия и категорическим тоном, исключающим отказ, потребовал немедленного приезда Георгия Николаевича в Армению.
"Мы тебя отвезем в Дилижан, чтобы ты, наконец, понял, что вода в Дилижане не второе, а первое место в мире занимает", - приблизительно так кричал в трубку Довлатян. И то верно – придумали Сан-Франциско какой-то, безобразие…
Нет, Георгию Данелия совсем не подойдет бронзовое многопудье тяжеловесного памятника на постаменте с золочеными буквами. Давайте не трогать, пусть он останется, как есть – в каждом кадре, в каждом движении, в каждой мудрой шутке своих фильмов.
Если непременно нужен памятник, то такой, наверное: бесконечный эскалатор метро, черно-белый еще, уносящий в вечность человеческую фигурку, под песенку-шедевр про Садовое кольцо под нормальным летним дождем, про тундру и тайгу.


 

 

Ինչո՞ւ էր Ֆրունզիկը Հնդկաստանից «փիղ» բերել, կամ հայ դերասանի ներդրումը հնդկական կինոյում

 

Մհեր Մկրտչյանի բացառիկ լուսանկարների ցուցահանդեսը «Ֆրունզիկ Մկրտչյան. Հնդկաստանն ինձ հիշում է» ֆիլմի ցուցադրությունից հետո - Sputnik Արմենիա, 1920, 05.07.2022Մհեր Մկրտչյանի բացառիկ լուսանկարների ցուցահանդեսը «Ֆրունզիկ Մկրտչյան. Հնդկաստանն ինձ հիշում է» ֆիլմի ցուցադրությունից հետո 

Ինչն է միավորում Հայաստանն ու Վրաստանը։ Շատ բան։ Իսկ Հնդկաստանն ու Հայաստանը։ Նույնպես։ Իսկ բոլոր այս երկրները միասի՞ն։ Երբեք չեք կռահի` Ֆրունզիկ Մկրտչյանը։ Այո-այո՛, բոլորի կողմից սիրված հայտնի դերասանը։

Ֆրունզիկի (Մհեր Մկրտչյան) ծննդյան օրը «գաղտնազերծվեց» արտիստի կենսագրության ոչ այդքան հայտնի էջերից մեկը` նրա կապը Հնդկաստանի հետ, այդ երկրում ունեցած հանրաճանաչությունը և Հայաստանի հետ կապերի ամրապնդման հարցում նրա ունեցած դերը։
Սիրված դերասանի 92-ամյակի կապակցությամբ հուլիսի 4-ին «Մոսկվա» կինոթատրոնում հայ-վրաց-հնդկական համատեղ «Ֆրունզիկ Մկրտչյան. Հնդկաստանը հիշում է ինձ» ֆիլմի ցուցադրությունն էր։

Գեղեցկուհի Հեման և հայ-հնդկական մշակութային բարեկամության «դեսպան» Ֆրունզիկ Մկրտչյանը

Բոլիվուդի աստղ, հիասքանչ Հեմա Մալինին` նույն Զիտան և Գիտան, որի մասին երազում էին խորհրդային երկրպագուները, փաթաթվել է մեծ քթով ու տխուր աչքերով մարդուն։ Ֆրունզիկը գրկախառնված է Հեմայի հետ... Նրանց միավորել էին «Ալի Բաբան և քառասուն ավազակների արկածները» խորհրդա-հնդկական գեղարվեստական ֆիլմի նկարահանումները։ Ֆիլմը էկրան է բարձրացել1979 թվականին և անմիջապես խելահեղ հաջողություն գրանցել ինչպես ԽՍՀՄ-ում, այնպես էլ Հնդկաստանում։
Բոլիվուդի աստղ Հեմա Մալինին. Արխիվային լուսանկարԱյն խորհրդային (ուզբեկ) ռեժիսոր Լաթիֆա Ֆայզիևի և հնդիկ ռեժիսոր Ումեշ Մեհրայի համատեղ աշխատանքն էր, որում Ֆրունզիկ Մկրտչյանին ի սկզբանե հատկացված էր Մուսթաֆա անունով ստոր քարավան–բաշու փոքր դերը։ Սակայն նկարահանումների առաջին իսկ օրվանից բոլորը գնահատեցին Ֆրունզիկի տաղանդը, նա այնքան ներդաշնակ էր հնդկական այդ «անտուրաժին», այնքան վառ էր խաղում, որ ռեժիսորներն ընդլայնեցին նրա ներկայությունը ֆիլմում` դերն ավելի ծավալուն դարձնելով։ Աննկատ չմնաց դա, և նա հիրավի սկսեց համաժողովրդական սեր վայելել։
Հետաքրքիր, օրիգինալ, առեղծվածային, անկանխատեսելի, բոլոր կարծրատիպերը կոտրող կերպար. ահա թե ինչու էին նրան նկարահանման հրավիրում արտասահմանյան ռեժիսորները։ Եվ պատահական չէր, որ նույն ռեժիսորները Ֆրունզիկին կրկին հրավիրեցին Հնդկաստան իրենց երկրորդ համատեղ աշխատանքի համար։ Այս անգամ նրան բաժին հասավ Բարմանդու ավազակի դերը 1984 թվականին նկարահանված «Լեգենդ սիրո մասին» կինոժապավենում։
Հեմա Մալինին պատմում է, որ Ֆրունզիկի հետ նրանց աշխատանքն «Ալի Բաբան և քառասուն ավազակները» ֆիլմում շատ հիշվող էր։ Հատկապես այն տեսարանը, երբ Ֆրունզիկի մարմնավորած հերոս Մուսթաֆան Հեմայի կատարմամբ Մարջինային է վաճառում ստրկավաճառության շուկայում։
«Այն շատ յուրահատուկ տեսք ուներ, քանի որ նկարահանվել էր մի օրիգինալ վայրում, և ոչ թե դեկորացիաների մեջ»։
Մհեր Մկրտչյանի բացառիկ լուսանկարների ցուցահանդեսը «Ֆրունզիկ Մկրտչյան. Հնդկաստանն ինձ հիշում է» ֆիլմի ցուցադրությունից հետո
 Մհեր Մկրտչյանի բացառիկ լուսանկարների ցուցահանդեսը «Ֆրունզիկ Մկրտչյան. Հնդկաստանն ինձ հիշում է» ֆիլմի ցուցադրությունից հետոՀայաստանում Հնդկաստանի դեսպան Կիշան Դան Դևալի խոսքով` Ֆրունզիկ Մկրտչյանը մեծ ազդեցություն է ունեցել հայ-հնդկական մշակութային կապերի կայացման գործում։
«Նա արվեստի այն բացառիկ գործիչներից է, որին հաջողվել է համաշխարհային ճանաչման հասնել, հայ ժողովուրդը հպարտանում է նրա ձեռքբերումներով։ Մեր ժողովուրդների միջև նա մշակութային հարաբերություններ հաստատեց, մշակութային բարեկամության միություն։ Ես կասեի, որ նրա ներդրումը մեր ժողովուրդների մերձեցման հարցում հսկայական է»,- ֆիլմում ասում է Հայաստանում Հնդկաստանի դեսպանը։

Փղերն ու Ֆրունզիկի քիթը

Որ երկրում էլ Ֆրունզիկը հայտնվեր, նրան հայերն անպայման հարկ եղածի պես էին դիմավորում։ Այդ պատճառով Հնդկաստան մեկնելիս Ֆրունզիկ Մկրտչյանն իր հետ որևէ բան չվերցրեց տեղական ապրանքների հետ փոխանակելու համար, այն դեպքում, երբ նկարահանող խմբի մյուս անդամները ճամպրուկներով հնդիկների կողմից սիրված ռուսական օծանելիք էին տանում։ Նույնիսկ ծաղրում էր նրանց։ Բայց նրան հիասթափություն էր սպասում. Հնդկաստանում հայեր գրեթե չկային։ Նկարահանող խմբի անդամները օծանելիքը փոխանակում էին կիսաթանկարժեք քարերի հետ։ Ֆրունզիկը սցենարի հեղինակներից մեկին` Բորիս Սահակովին, խնդրեց իր թիկնոցը փոխանակել ինչ-որ քարերի հետ. չէր ուզում տուն վերադառնալ ձեռնունայն` առանց նվերների։ Սահակովին հաջողվեց թիկնոցն ինչ-որ մեկին վաճառել։
Մհեր Մկրտչյանի բացառիկ լուսանկարների ցուցահանդեսը «Ֆրունզիկ Մկրտչյան. Հնդկաստանն ինձ հիշում է» ֆիլմի ցուցադրությունից հետո
Հնդկաստանից որպես հուշանվեր Ֆրունզիկն իր հետ բերեց Կրիշնայի պատկերն ու երկու փղերի։ Իսկ տաքսու վարորդ Աշոտին Ֆրունզիկը «ցիլինդր» էր բերել, Աշոտը նայել էր դերասանի բերած հուշանվերներին և շատ էր զարմացել. «Ինչ ասես կարող էիր բերել, ինչո՞ւ ես փղեր բերել»։ Ֆրունզիկը պատասխանել էր. «Մեր քթերը նման են, դրա համար եմ փղեր բերել։ Կդնեմ պահարանի վրա, որ այն ինձ հիշեցնի, որ ինչ-որ մեկն ինձնից մեծ քիթ ունի»։

Ինչպես Ֆրունզիկը ռիկշա դարձավ

Այն մասին, թե ինչպիսի մարդ էր Ֆրունզիկը, պատմում է Ֆրունզե Մկրտչյանի անվան թանգարանի զբոսավար Ալեքսանդր Այվազյանը։
Հնդկաստանում Ֆրունզիկը հաճախ էր ուշանում նկարահանումներից։ Մի անգամ նա մի ռիկշայի խնդրեց, որ իրեն արագ նկարահանման հարթակ հասցնի։ Ռիկշան նիհար, սովահար տեսքով, Պրակաշ անունով փոքր տղա էր։ Ֆրունզիկը վճարեց նրան, բայց նստեցրեց կառքի մեջ ու անձամբ սայլին լծվելով` ինչքան ուժ ուներ սլացավ դեպի նկարահանման վայր։ Իսկ տղային կարգադրեց, որ ամբողջ ճանապարհին բղավի, որ իր անունը Պրակաշ է։ Այսինքն, որ բոլոր նրանք, ովքեր կտեսնեին տղային, իմանային, որ նրան օտարերկրյա դերասան է տանում։ Այդ արարքով Ֆրունզիկն իր վերաբերմունքը` խորին հարգանքը, հայտնեց հնդիկ ժողովրդի նկատմամբ։
Տիգրան ՄանսուրյանԲացի այդ, նա ուզում էր, որ այդ հնդիկ տղան ինքնահաստատվի, լավագույն ապագայի հույսով լցվի, հասկանա, որ ինքն էլ կարող է մեծ բարձունքների հասնել։ Ֆրունզիկի նման։

logo-sputnik-armeniaԻրինա Աբրոյան
05.07.2022

https://armeniasputnik.am/20220705/inchu-er-frunziky-hndkastanic-pigh-berel-kam-haj-derasani-nerdrumy-hndkakan-kinvojum-44734571.html

Вспоминая знаменитого Фрунзика - репортаж из музея легендарного актера

Памятник героям фильма Мимино в ТбилисиМузей Мгера (Фрунзика) Мкртчяна в Гюмри расположен в одном очень важном строении.
Это ресторан "Мастера Каро", где на славу готовили знаменитый хаш.
Великий артист был завсегдатаем этого заведения.
В рамках проекта "Культурная столица" Sputnik Армения представляет музей любимого актера.

 Фрунзик Мушегович Мкртчян "Он очень любил хаш, и каждый свой визит в Гюмри отмечал у нас. А жители города собирались у здания и ждали появления любимого артиста. Говорят даже, что во время некоторых спектаклей Ваграм Папазян делал Фрунзику замечание — мол, чесноком несет, и просил не есть наваристый суп из говяжьей голени перед следующим выходом на сцену", — рассказала в беседе со Sputnik Армения директор музея Шогик Мелконян.
В Гюмри именем народного артиста СССР, великого комедийного актера Мгера Мкртчяна названа улица. Есть еще памятник и музей, основанный в 2004 году и расположенный в значимом с точки зрения архитектурной ценности здании конца XIX века.
Открытие музея состоялось 20 декабря 2006 года. Мгер Мкртчян жил в Гюмри в районе Текстильщики, а музей находится на перекрестке улиц Варпетац и Руставели.
Фрунзик Мкртчян"Мгер Мкртчян жил в однокомнатной квартире. Так или иначе, открывать там музей не представлялось возможным. Кроме этого, в 1953 году, когда семья переехала в столицу, квартиру сдали, чтобы получить служебную в Ереване", — рассказала директор музея.
Среди экспонатов музея — сценическая одежда и личные вещи великого артиста, реквизиты, использованные в фильмах "Парни музкоманды", "Танго нашего детства", "Мимино", "Али Баба и 40 разбойников", "Айболит-66" и так далее. А одни из наиболее ценных экземпляров — комод из фильма "Танго нашего детства" и бочонок из "01-99". Награды, более 270 фотоснимков, книги, личные вещи — все это можно найти в представленной в музее обширной коллекции. Сохранились также нарисованные карикатуры, рисунки Мгера Мкртчяна, его письма, образцы документов.
Фрунзик МкртчянВ 2007 году внучка Мгера Мкртчяна — Ирен Тертерян, передала музею около 1500 новых экспонатов, в том числе куклу Фрунзика и тот самый бочонок.
"Фрунзик любил повторять: «Меня поймут только через несколько поколений». И время это доказывает. Фрунзик был другим… другим он был — большим патриотом. Почему не эмигрировал, когда у него такая возможность была? Потому что родину любил. Хотя его с распростертыми объятиями встретили бы и во Франции, и в США и в других странах", — говорит директор музея.
В 1930 годах, когда родился Фрунзик, было в моде нарекать детей в честь великих полководцев. Но когда он вырос и узнал от Мартироса Сарьяна, что полководец Фрунзе в тяжелые времена поставлял туркам оружие и боеприпасы, решил отказаться от своего имени. Тогда он начал называть себя Мгером — в честь Бога Михри. Но в народе уже успели узнать и полюбить именно Фрунзика… Так он им и остался.
Фрунзик МкртчянНехватки посетителей в музее нет. Многие приезжают в Гюмри только ради того, чтобы побывать в родных краях Фрунзика. Сам он всегда говорил, что приезжает в Гюмри зарядиться энергией, а потом снова — в Ереван.

Арменуи Мхоян
10:12 21.08.2017
https://ru.armeniasputnik.am/culture/20170821/8340660/skolko-nuzhno-pokolenij-chtoby-ocenit-nakonec-frunzika.html