ԻՄԱՑԱՆՔ ՄԵՆՔ, ՈՐ ԹԱՏՐՈՆԻ ՄԵԾ ՄՀԵՐԻն ԵՆՔ ՀՐԱԺԵՇՏ ՏԱԼԻՍ
Այդ նախատոնի оրը մարդիկ իրենց բազմաթիվ ու անօրեկան հոգսերը թողել, եկել Էին հրաժեշտի: Ճանապարհին հանդիպող մեքենաները կանգնում Էին, մարդիկ դուրս Էին գալիս ու գլուխ խոնարհում՝ իրենց հարգանքի տուրքը մատուցելով: Բայց, այնուամենայնիվ, ինչ-որ բան այն չէր: Իհարկե, խոսքը սգալու ու մարդկային բազմությունների հետ կապ չունի, այն վերաբերում է կորստի ընկալմանը, եւ ընդհանրապես, մենք արդյոք պատրա՞ստենք հանճարի կորուստն ու ծնունդն ըմբռնելու:
Ինձ թվում է, մենք կորցրել ենք մեր այդ արժանիքը եւ սպասում չունենք հանճարի գալստան: Մենք մեր ցնծությամբ ու ծափահարություններով չենք հարթել այդ ճանապարհը: Ես այսպես եմ մտածում, որովհետեւ կենդանության օրոք նրան չարժանացրինք իրեն հասանելիք ծափահարությանը, չընկալեցինք որպես երեւույթ ժամանակի, ու կարծում էինք, թե միշտ մեզ հետ է լինելու, տանելու է մի զուտ ծանր բեռ՝ իր կյանքի դերը: Խոսքս հենց այդ դերի մասին է, որ նա տանում էր մեր կյանքի բեմում առանց պատերի ու վարագույրերի: Իսկ կյանքը մենք հոգեւոր առումով չընկալեցինք մի բեմ որպես, եւ այն կարևոր դերը,որ տանում էր Մհերը, ինձ թվում է, մենք լրիվ չհասկացանք: Դրա համար էլ լռակյաց հանդուրժեցինք նրա բեմ դուրս չգալը եւ այդպես կարծես նպաստեցինք,որ մայր բեմը թողնի, ստիպեցինք նոր պատեր ու բեմ փնտրելու, որովհետեւ նա որպես երեւույթ չէր կարող չդրսեւորվել ու չխաղալ:
Ես ինձ երջանիկ եմ զգում, որ նրան տեսա վերջին անգամ իր Արտիստական թատրոնում խաղալիս, այդ ժամանակ կրկին անգամ համոզվելով, որ թատրոնը դերասան է, բեմը, պատերը, ձեւավորումն անգամ ոչ մի կապ չունեն, եւ այդ ամենը, ծափահարությունների հետ մեկտեդ, նրա համար են կարծես, որ դերասանը սթափվի, դերի կյանքից դուրս գա ու անցնի: Ընդմիջմանը ես տեսա նրան, շատ հոգնած Էր, երեւի նաեւ հիվանդ, բայց երբ նորից բեմ դուրս ելավ, մտնելով իր դերի մեջ, կերպարանափոխվեց եւ կարծես բռնեց հավերժության ճամփան: Այդ պահին նա անմահացնում էր. արտիստի կյանքը, որպես դրսեւորման մի ձեւ:
Բեմն անմահացրեց նրան, բեմը զգալու է նրա կարիքը եւ բեմը ծնելու է նորից իր Մհերին:
Վանո ԴԱԴՈՅԱՆ
«Կենաց տուն» միության նախագահ
«Հայկական Ժամանակ»
5.07.2000