Սարո Գյումրեցի (1951-)

Անմահություն ճանապարհվելուց ընդամենը մեկ շաբաթ առաջ հանդիպեցի ՎԱՐՊԵՏԻՆ և խնդրեցի վերհիշել իր ուրախ ու տխուր, հետաքրքրաշարժ ու զարմանահրաշ մանկությունը...

ՄՀԵՐ ՄԿՐՏՉՅԱՆ «ԻՄ ԴԵՐԵՐԸ ԻՄ ԵՐԵԽԱՆԵՐՆ ԵՆ»

Ամեն անգամ, երբ հիշում եմ իմ մանկությունը, չգիտեմ ինչու, այն ներկայանում է ինձ հեծանիվ քշող տղայի տեսքով։ Գուցե նրանից է, որ մանկության տարիների միակ երազանքս հեծանիվ ունենալն էր, որն այդպես էլ չունեցա։ Մեղավորը պատերազմն էր։ Երբ սկսվեց այն, հազիվ բոլորել էր իմ 11 տարին։ Մայրս` Աանամը, իր չորս որբերին հազիվ էր հասցնում կերակրել, ո՛ւր մնաց թե հեծանիվ գներ ինձ համար: Այսօրվա պես հիշում եմ․ ամբողջ մանկապարտեզում, ուր հաճախում էի, միայն մի աղջիկ ուներ տիկնիկ, այն էլ պատրաստված էր գիպսից, կոպիտ, հաստ ոտքերով։ Երբ մի անգամ, շատ խնդրելուց հետո, աղջիկն իր տիկնիկը տվեց ինձ` ձեռքիցս անզգուշորեն վայր ընկավ և կոտրվեց: Աղջիկն անդադար լաց էր լինում։ Ես շփոթվել, ինձ կորցրել էի, ողբերգություն էի ապրում։
Գուցե հենց ա՛յդ վայրկյանից էլ իմ մեջ ծնվեց այն մեծ սերը դեպի հասարակ, մանկական խաղալիքը, որ մինչև հիմա էլ ապրում է իմ մեջ։ Ես կարող եմ այսօր ամեն տեսակի խաղալիք նվիրել երեխային, բացի շարժվող, աշխատող խաղալիքից։ Ինչո՞ւ։ Պարզեմ միտքս։ Որովհետև ամեն անգամ վատ եմ զգում, երբ նվիրածս խաղալիքը փչանում է, և երեխան այլևս չի կարողանում խաղալ նրա հետ, զրկվում է այն հաճույքից, որ կարող էր պարգևել այդ խաղալիքը: Խաղալիքի հանդեպ ունեցած իմ պաշտամունքը, պետք է անկեղծորեն խոստովանեմ, այսօրվա երեխաների մոտ կորցրել է իր նախնական իմաստը: պատահած երեխայի, երե փորձենք որևէ խաղալիք նվիրել, ապա անպայման կջարդի կամ էլ կքանդի` տեսնելու մեջն ի՞նչ կա։ Իսկ դա, որքան էլ որ տարօրինակ թվա, ինձ համար մեծ ցավ է։ Ամեն անգամ, երբ հեռուներից վերադառնում եմ, ինձ հետ անպայման որևէ խաղալիք եմ տուն բերում։ Ճանապարհին ինքնաթիռի ուղևորները միշտ զարմանքով են նայում ինձ և թաքուն ծիծաղում, տեսնելով ինձ խաղալիքով հրճվելիս։ Պատահել է, որ տանն այս կամ այն խաղալիքը կորել է` մեծ աղմուկ եմ բարձրացրել, տունը տակնուվրա եմ արել, մինչև որ գտել եմ։ Երեխայի նման ափսոսում եմ լավ խաղալիքի կորուստը։ Երևի դա է պատճառը, որ մանկական աշխարհը շատ եմ սիրում, այն հարազատ է իմ հոգուն։ Երեխաների հետ կարող եմ ժամերով դիտել մուլտիպլիկացիոն կինոնկարներ և չձանձրանալ։ Զարմանալիորեն չեմ կարողանում պատկերացնել, որ կարելի է որևէ երեխայի չսիրել։ Իմ կարծիքով, մարդու մեջ դեռ փոքր հասակից են արմատավորվում ազնվությունն ու կարգապահությունը, անկեղծությունն ու ճշտախոսությունը։

Գրի առավ՝ Սարո Գյոդակյանը
"ՀԱՄԱՅՆԱՊԱՏԿԵՐ"
19-2002 №12